GIZARTEA ERALDATZEKO AISIA KULTURA ETA TURISMOA

GIZARTEA ERALDATZEKO AISIA KULTURA ETA TURISMOA

Ikerketa-helburuen deskribapen laburra

Ikertaldeak aisia esperientzia integral gisa eta funtsezko giza eskubide gisa ulertzen du eta horretan oinarritzen da; horregatik azpimarratzen du giza garapenari egiten dion ekarpena alderdi pertsonalean, sozialean, kulturalean, ekonomikoan eta ingurumenekoan. Ikerrildo horrek lehentasunezko bi gai-arlo nagusi hartzen ditu, aisiaren fenomenoak gaur egun planteatzen dituen erronka nagusiei diziplina arteko hurbilketa batetik erantzuteko: Aisiako esperientziak bizitza osoan zehar eta Aisiako ingurune jasangarriak eta sortzaileak.
Aisia errealitate konplexua da, eta elkarri eragiten dioten bi ikuspegi zabaletatik heldu behar zaio: alderdi pertsonal eta esperientzialetik, eta gizartearen eta ingurunearen ikuspegitik. Gainera, kontuan izan behar dira aisiaren esparruen (kultura, turismoa, kirola eta jolasa) bizipenean eta kudeaketan inplikatutako eragileak (sektore publikoa, sektore pribatua eta hirugarren sektorea), praktikek kolektiboentzat (haurrak, gazteak, helduak eta adinekoak edo desgaitasunak dituzten pertsonak, besteak beste) dituzten inplikazioak eta aisiako esperientziek ingurunean izan ditzaketen inpaktuen ebaluazioa. Denak ere alderdi garrantzitsuak dira eta “Aisia eta Giza Garapeneko” ikertaldea arlo horietara nola hurbiltzen den erakusten dute. Hori guztia zeharkatzen du oinarri batek: gizarte inklusioak; izan ere, esku hartzeko printzipioa ez ezik, aisiako eskubidea bermatzeko eta herritar guztiek aisiako esperientzia gozagarri eta kalitatezkoetan parte hartzea ahalbidetzeko funtsezko tresna ere bada.

Ikerrildoa 

 - Gizartea eraldatzeko aisia, kultura eta turismoa.
- “Aisia eta Giza Garapena” ikertaldearen ekoizpen zientifikoa lehenetsitako bi azpi-ildo tematikoen bitartez bideratzen da, eta horien gainean oinarritzen da gizarte inklusioa zeharkako elementu gisa.
- Gizarte Inklusioa zeharkako ardatzari dagokionez, adierazi behar da aisiaren esparruetako (kultura, turismoa, kirola edo jolasa) esku hartze orok bere gain hartu behar duela herritarrengan sortutako inplikazio eta ondorioen erantzukizun soziala.

1. azpi-ildoa. Aisiako esperientziak bizitza osoan zehar
Aisia fenomeno integral gisa kontzeptualizatzeak aisia bizitzan zehar gertatzen den prozesu gisa ulertzea eskatzen du, bizitzako etapa bakoitzean esanahi, adierazpen, funtzio eta esperientzia desberdinak hartuz. Aisiaren bilakaera dinamikoak, literatura zientifikoan zabal frogatuta dagoenez, berresten du pertsona baten aisiako praktikak ez direla ekintza puntual eta isolatuak, pertsona bakoitzaren aisiako ibilbidea osatzen duten zentzu osoko adierazpenak baizik.
Funtsezkoa da luzetarako ikuspegia izatea pertsonak haurtzarotik zahartzarora arte ikertuko dituena eta bizitzako etapa guztietan eraikitzen diren aisiako ibilbideak aztertuko dituena. Hori guztia pertsonen bizi-baldintzak hobetzen laguntzeko, aisialdi aktiboa, egokia, baliotsua eta belaunaldien artekoa sustatzeko. Aisia esanguratsua, bizitza osoan zehar, pertsonen eta elkarteen ongizatea sustatzeko ardatz bihurtzen da. Egungo errealitateak aisia gobernatzeko eta herritarren beharrei erantzuteko modu berriak planteatzen ditu erronka gisa.
Taldearen jakintza-arloen artean, bi nabarmentzen dira: aisiari eta gazteen garapenari buruzkoa, eta aisia eta zahartze aktiboa eta asebetegarria ardatz dituena. Arreta berezia eskaintzen zaio inklusioari eta gizarte kohesioari buruzko zeharkako ardatzari.

2. azpi-ildoa: Aisiako ingurune jasangarriak eta sortzaileak
Aisiako Ikaskuntzek beti izan dute interesa esperientzia artistikoak ekoizteko eta sozializatzeko moduetan, sormenak giza garapenari eta errealizazio pertsonal eta komunitarioari nola laguntzen dion ulertzen laguntzeko. Baina "sormena" bezalako kontzeptuek birformulazio sakona bizi izan dute azken hamarkadan; artearen esparrutik atera eta erregistro eta gaitasun analogiko eta digital ia guztiak inspiratzen dituzte, gizarte-lotura ulertzeko modu interaktiboagoak bultzatzeko.
Azpi-ildo honek, nagusiki, bi ardatz lantzen ditu, elkarri sakon lotuak: lehenak, arteari balioa ematen dio aisiako esperientzia substantibo gisa, kultura-audientzien sendotzearekin eta gorabidean dauden publikoen garapenarekin lotuta, eta, azken batean, kultura-ondarearen kudeaketa iraunkorrarekin lotuta. Gaur egun, ondare hori ez da soilik oinordetzan jasotzen den zerbait, baizik eta herritarren parte hartze gero eta handiagoa eragiten duen gizarte-eraikuntza. Bigarren ardatzak Kultura eta Sormen Industrien (KSI) bidez berritutako hiri-espazioetan jartzen du arreta. Dinamismo izugarria duten sektoreen klusterra da: sormen-prozesu oso berritzaileek eta ohiko masa-industria kulturalek baino eskala jasangarriagoko posizionamendu komertzialeko estrategiek bat egiten dute.
Gaitasun teknologikoak eta irudimen handiko ekoizpen-prozesuak gizarteratzen laguntzen duten sektoreetan talentu espezializatua erakartzeko gaitasun horrek balio estrategiko handia ematen die sormen-sektoreei kokatuta dauden lurraldeentzat. Azpi-ildoak ikuspegi original batetik heltzen dio gaiari: sektore sortzaileen inpaktu kualitatiboak –eta ez soilik ekonomikoak– aztertzeko metodologia berriak garatzeko beharretik, hiri-birsorkuntzen mende dauden lurraldeetan. Birsorkuntza horiek jasangarriak izan nahi dute eta lankidetza-prozesuetan oinarrituta egon nahi dute, kulturaren kontzeptu kritiko eta parte-hartzailea erdigunean jarrita.
* Eusko Jaurlaritzak aitortutako ikertaldea.

Taldea

Ikertzaile nagusia
Aurora Madariaga

Eusko Jaurlaritzak aitortutako ikertaldeko kideak
Idurre Lazcano 
Fernando Bayón 
Jaime Cuenca 
Roberto San Salvador 
Maria Jesus Monteagudo 
Joseba Doistua 
Macarena Cuenca 
Aurkene Alzua 
Marina Abad 
Basagaitz Guereño 
Asunción Fernandez-Villaran 

DUko ikertzaileak: Irakasle-ikertzaileak
Giuseppe Aliperti
Samiha Chemli
Ana Goytia
Nerea Mugica
Nagore Ageitos
Patricia Celis
Álvaro de la Rica
Mónica Erice

Doktorego aurreko ikertzaileak
Alexandra Zagrebelnaia (Cofund)
Julian David Bermeo Osorio (Cofund, Etikarekin partekatuta)
Ullah, Ubaid (Cofund e-life-ekin partekatuta)
Luz Angela Ardila
Nerea Arambarri
Fernando José Villatoro
Juan Vich
Sofia Moreno


Eusko Jaurlaritzak aitortutako laguntzaileak
Liana Abrao Romera (Universidade Federal Do Espirito Santo, Vitoria, Brasil)
Ángel de Juanas (UNED, Madril)
Txus Morata (Ramón LLull Unibertsitatea URL Fund Pere Tarres, Bartzelona)
Andres Ried (Pontificia Universidad Católica, Santiago, Txile)
Eloisa Perez Santos (Madrilgo Unibertsitate Complutensea, Madril)
Marcin Poprawski (Adam Mickiewicz University, Poznan, Polonia)
José Vicente Pestana (Bartzelonako Unibertsitatea, Bartzelona)
María Lorena Villamayor (Universidad del Salvador USAL, Buenos Aires, Argentina)
Jasseff Raziel YAURI-MIRANDA