2011eko ekainak 06
Bilboko Campusa
Nature aldizkarian argitaratutako ikerketa Elías Campo (Hospital Clinic eta Bartzelonako Unibertsitatea) eta Carlos López-Otín (Oviedoko Unibertsitatea) ikertzaileek zuzentzen dute, eta Leuzemia Linfatiko Kronikoaren Genomaren Espainiar Partzuergoko 60 ikertzailek parte hartu dute. Bi ikertzaileok aurkeztu zituzten ekainaren 6an lanaren emaitzak Zientzia eta Berrikuntza Ministerioaren egoitza nagusian, Madrilen, Cristina Garmendia ministroarekin batera.
'Leuzemia linfatiko kronikoa mendebaldeko herrialdeetako leuzemiarik ohikoena da. Urtero mila gaixo berri diagnostikatzen dira gure herrialdean', azaldu zuen Elías Campok. Badakite gaixotasunaren kausa zein den: gaixoen B linfozitoak kontrolik gabe ugaritzen dira. Hala ere, ez dakite zein mutaziok eragiten duten', zehaztu zuen Campok.
Ikerketaren emaitzak
Giza genoma nukleotido izeneko hiru mila milioi unitate kimikok osatzen dute. Genoma sekuentziatzean, nukleotido bakoitza 30 aldiz irakurtzen da gutxienez, irakurketa zuzena dela egiaztatzeko, eta horrela identifikatutako mutazioak ziurtasun osoz esleitzeko.
Lan horretan, ikertzaileek teknologiarik aurreratuena erabili dute lau gaixoren tumore-zelulen genoma osoaren 3.000 milioi nukleotidoak sekuentziatzeko, eta gaixo horien zelula osasuntsuen genomaren sekuentziarekin konparatu dituzte. 'Hurbilketa honi esker ikusi dugu tumore bakoitzak mila mutazio inguru jasan dituela bere genoman', argitu zuen Carlos López-Otinek.'Ondoren, mutazioa izan duten geneak 300 gaixo baino gehiagoko taldean aztertuta, lau gene identifikatu ziren eta horien mutazioek eragiten duten leuzemia mota horren garapena', adierazi zuen ikertzaileak.
Azken hamarkadetan minbiziaren biologia molekularraren ezagueran eman diren aurrerapausoei esker zehaztu ahal izan da zelula normaletan kalte genetikoen metaketaren ondorioz sortutako gaixotasuna dela, baina orain arte aldaketa horiek identifikatzea lan motela eta neketsua zen. Hala ere, genomak sekuentziatzeko azken belaunaldiko ekipoei esker (Analisi Genomikoko Zentro Nazionaleko zientzialariek eskura dituztenei esker), prozesua azkartu egin da, eta une honetan egunean sei giza genoma sekuentziatu daitezke egunean.
Proiektuak sortutako datu kopuru izugarriaren analisirako berariazko programak sortu behar izan dira. Sidrón da Oviedoko Unibertsitateak garatu duen tresna informatikoaren izena. Bere lana funtsezkoa izan da tumore-genometan zeuden mutazioak identifikatzeko.
Bartzelonako Hospital Clinicek leuzemia linfatiko kronikoan hamarkadetan zehar egin duen lanari esker, Partzuergoak ehunka gaixoren DNA eta datu klinikoak izan ditu eskura, ikerketa genomikoari ikuspegi kliniko osagarria eman diotelarik.
Leuzemiaren Genoma Aztertzeko Espainiar Partzuergoa
Leuzemia Linfatiko Kronikoaren Genoma Aztertzeko espainiar Partzuergoa (CLL Genome, www.cllgenome.es) Zientzia eta Berrikuntza Ministerioak finantzatuta dago, Carlos III.a Osasun Institutuaren bidez, eta 10 milioi euroko finantzazio zuzena du. Kanadako Ontarioko Minbizia Ikertzeko Institutuko Tom Hudson doktoreak zuzentzen duen Minbiziaren Genomen Nazioarteko Partzuergoaren barruan dago (ICGC, www.icgc.org).
ICGC 2008an jarri zen martxan, nazioarteko zortzi ikertaldek, euren artean, Leuzemia Linfatiko Kronikoaren Genomaren Espainiar Partzuergoak, parte hartuta. 2011n, lau kontinentetako finantzazio agentziek eta 11 herrialdek 38 proiektu sustatzen dituzte, eta dagoeneko 17.000 tumore-genomaren azterketan hasita daude. ICGCek datozen urteei begira duen helburua da sekuentziazio lana zabaltzea eta 50 minbizi motaren 500 tumore-genoma aztertzea da (guztira 25.000 tumore-genoma).
Duela urtebete, Naturek zientzialarien nazioarteko partzuergo horren sorrerako ikerketa argitaratu zuen. Bertan azpimarratzen zuen ICGC proiektuak duen garrantzia minbiziaren kontrako diagnostiko eta terapiako metodo berriak garatzeko, lehenago aipatu den bezala, 50 minbizirik ohikoenen 500 tumore-genoma sekuentziatzea eta aztertzea lortutakoan.
Naturek orain ICGCko partaide espainiarren aurrerapauso garrantzitsuak eman ditu, leuzemia linfatiko kronikodun gaixoen lehenengo lau genomaren azterketa sakonaren ondoriozkoak. Horri esker, gaixotasunaren garapenean zerikusia duten mekanismo berriak aurkitu ahal izan dira. Espainiar ikertzaileen lanak berretsi egiten du genomen sekuentziazio masiboaren estrategiaren baliagarritasuna, minbiziaren arrazoi genetikoak ezagutzeko.
Partzuergoko kide diren erakundeak
Leuzemia linfatiko kronikoaren genoma aztertzeko espainiar partzuergoa hamabi erakunde hauek osatzen dute: Bartzelonako Hospital Clínic; Oviedoko Unibertsitateko Onkologiako Unibertsitate Institutua; Bartzelonako Unibertsitatea; August Pi i Sunyer Ikerketa Biomedikoen Institutua; Bartzelonako Erregulazio Genomikoko Zentroa; Bellvitgeko Ikerketa Biomedikoen Institutua-Onkologiako Kataluniar Institutua Fundazioa; Salamancako Ospitale Unibertsitarioa eta Minbiziaren Ikerketarako Zentroa; Ikerketa Onkologikoen Zentro Nazionala; Deustuko Unibertsitatea; Santiagoko Unibertsitatea; Barcelona Supercomputing Center-Superkonputazioko Zentro Nazionala; eta Analisi Genomikoko Zentro Nazionala.
Ikerketa horretan, espainiar partzuergoak Erresuma Batuko Hinxtoneko Wellcome Trust Sanger Instituteren laguntza ere izan du.