2023ko urtarrilak 28
Kapera gotikoa eta paraninfoa
Deustuko Unibertsitateak Santo Tomas de Aquino zaindariaren eguna ospatu zuen urtarrilaren 28an, Teologiako graduatu berrien eta doktore berrien inbestidurarekin – 57 doktorek defendatu zuten joan den urtean doktore-tesia –, bai eta ikasle bikainenei sariak ematearekin ere. Ondo egindako lana aitortzeko eguna izaten da, eta 2021-22 ikasturtean ikasketak amaitu zituzten 2.701 graduko ikasleen graduazioen hasiera ere markatzen du.
Ikasle horietatik 424 Zuzenbidekoak dira; 6 Teologiakoak; 286 Ingeniaritzakoak; 605 Ekonomia eta Enpresa Zientzietakoak; 571 Gizarte eta Giza Zientzietakoak; 182 Osasun Zientzietakoak; 451 Hezkuntza eta Kirolekoak; 4 Erlijio Zientzien Goi Institutukoak eta 176 Begoñako Andra Mari Unibertsitate Eskolakoak.
Jardunaldiaren aurretik, eukaristia ospatu zen Kapera Gotikoan. Ondoren, sariak banatu ziren: DUko Karrera Amaierako Aparteko Sariak, Honors Programa, Mendieta y Lambarri Fundazioaren sariak eta Ignacio Ellacuria Aparteko Saria. Segidan, irakasle emerituei, irakasle eta laguntzaile jubilatuei egin zitzaien omenaldia, teologo berrien eta doktore berrien inbestidura izan zen eta José María Guibert errektorearen hitzak etorri ziren. Hitzaldi osoa.
Apostolutza intelektuala
Errektoreak unibertsitate jesuitek ditugun erronketako batzuk gogoratzeari ekin zion, eta Deustuko komunitatea barne indarra bilatzera animatu zuen, aurrera eramaten jarraitzeko. Apostolutza intelektuala Jesusen Lagundiaren identitate erlijiosoaren parte dela deritzo, eta tradizio luzea duela arlo horretan. Zentzu horretan, apostolutza honekin Elizaren misio ebanjelizatzailearekin zein jakintzaren eta zientziaren aurrerapenarekin kolaboratzen dugula baieztatzen du eta, haren iritziz, ·gure eginkizuna da hori gaur egun nola zehaztu daitekeen pentsatzen jarraitzea da.
Irakaskuntzarekin eta ikaskuntzarekin hasita, José María Guibertek aldaketa garrantzitsuak ikusten ditu arlo horretan, eta horietako asko dagoeneko unibertsitate bizitzaren parte dira. Horrela, irakaskuntzako modu tradizionalagoak gainditzen dituzten gaitasunetan oinarritutako prestakuntza edo arazoetan, proiektuetan edo erronketan oinarritutako ikaskuntza metodoak aipatu zituen, ahaztu gabe lan-ingurunearekin gero eta lotura handiagoa duela, adibidez, prestakuntza dualaren bidez. Era berean, kalitatezko kanpo agentzien pisu handiagoaz eta teknologia digitalen erabilera intentsiboaz ere hitz egin zuen. Gai horri buruz honako hau dio: “ChatGPTren eta beste algoritmo eta berrikuntza batzuen garaian, ikasten jarraituko dugu nola ebaluatu hobeto, bai eta teknologiak beldurrik eta erreserbarik gabe nola aprobetxatu gehiago, duela hamarkada batzuk kalkulagailua edo testu-prozesadorea gure bizitzan sartu eta erabiltzen dugun bezala”.
Irakaskuntza lan hau jesuiten ikuspuntutik ikusita, José María Guibertek dioenez, Deusto bezalako unibertsitate jesuita batek pertsonak jarri behar ditu bere lanaren erdigunean. Horregatik, balioak (etika, erantzukizuna, ikuspegi transzendentea, etab.) prestakuntza eskaintzan sartu nahi diren zeharkako gaitasunen zati dira, ezagutzez eta trebetasunez gain. Ildo horretan, prestakuntza integral eta demokratikoagoa lortu nahi da, errealitatearen ikuspegi kritikoa lortzeko, eta, horretarako, eraldaketan zentratuko da, arreta justizia sozialaren bilaketan jarrita. Helburua “Ikasketa eta Zerbitzuan” gauzatzen da. Formatu hori Campus Sozialean integratuko da, eta justizia sustatzea eta ikaslea bera eraldatzea helburu duten prestakuntza-esperientziak biltzen ditu.
Ezagutza garrantzitsua sortzea
Unibertsitateak erakunde gisa duen beste dimentsio klasikoari dagokionez ere, ikerketa, unibertsitate-bizitzan sortzen ari da eta indar handia duen gertakaria da. Guibert errektorea jakinaren gainean dago arazo sozialak, politikoak edo gerrakoak ez direla beren kabuz konpontzen zientzia, teknologia eta ezagutza gehiagorekin, baina uste du zientzia, ondo kudeatua eta zuzendua, gero eta gehiago dela osasun-, gizarte-, garapen- edo bestelako arazoen konponbidearen parte. Hala ere, onartzen du ezagutza sortzea garestia dela eta baliabide ekonomiko garrantzitsuak behar dituela. Gaineratu du zientziari arreta jartzeko arriskua ere badagoela, etekin akademikoa ematen duten eta gure inguruko benetako arazoetatik aldentzen gaituzten argitalpen huts gisa ulertuta.
Jesuiten begirada kontuan izanik, José María Guiberten ustez, ikerketa-estrategiak planteatzerakoan, unibertsitateak bere inguruan egiten duen ekarpen soziala eta zentroen kalitate akademikoa hobetzen laguntzekoak izan beharko lirateke. Jesusen Lagundiak berak azpimarratu duenez, bere karismari dagokio “ikertzeko misioa”, eta hortik dator errektorearen baieztapena, zientzian ere sortzen ari dan berritasunera zabalik gaudela dioenean. Horri dagokionez, adierazi du jakin nahi dugula nondik eskaintzen den justizia eta fede gehiago edo bizitzeko modu beteagoa. “Ezagutza 'muga' bat da eta gure egitekoa hor egotea da, ikastea eta ezagutza sozialki garrantzitsua sortzea”.
Harremanen hub-a
Irakaskuntzaz eta ikerkuntzaz gain, unibertsitatearen hirugarren misio bat dago: lider sozial gisa duen rola. Unibertsitateak gai sozial, ekonomiko eta politikoetan esku hartzen du, eta horrek erakundeen arteko harremanen 'hub' bihurtzen du. Ildo horretan, nazioarteko erakarpen-gunea izan daiteke, gizarteari eragiten dioten gaien kontzientzia kritiko eta eraikitzailea da, eta ezarrita dagoen hiria eta eskualdea hobetzen laguntzen du, gazteen garapenean laguntzen duelako eta profesional prestatuak ekartzen dituelako. Horregatik, hiriek eta herrialdeek unibertsitate onak izan nahi dituzte, gizarte-eraldaketan eta garapenean duten rol garrantzitsuagatik.
Jesuiten ikuspegitik, unibertsitateak beren ingurune fisiko eta humanoaren aurrerapenarekin elkarlanean aritzen dira, baina hori lortu nahi dute balio etiko eta demokratikoak zabalduz, eztabaida batzuk sustatuz eta ez besteak, edo ahulagoak diren beste erakunde batzuei laguntzeko sentikorrak izaten saiatuz. Jesuiten zentroek ikasleen, irakasleen, ikertzaileen eta enplegatuen interesak defendatzeaz gain, kausa nobleen eta aurrerapen-arrazoien zerbitzura egon nahi dute, Guibert errektoreak azaldu duenez.
Unibertsitateko ordezkari nagusiak bere hitzei amaiera eman zien, eta adierazi zuen aipatutako erronka guztiak onartu berri den Deustuko 2026 Plan Estrategikoan zehaztutako aukera estrategikoak direla. Plan horrek gidatuko du erakundearen ekintza datozen lau urteetan, eta 'amets asko' jasotzen ditu José María Guiberten ustez, eta gauzatu daitezen, proiektuan sinesten duten pertsonen edo “bokazio akademikoa eta zerbitzurakoa” dutenen laguntza behar dute.
Horretarako, unibertsitateko makineria konplexua balio humanizatzaileen zerbitzura eraginkortasunez jartzeko gai den lidergoa behar dela uste du. Ziurtatu du malgutasuna behar dugula, gure erakundeen barruan eta kanpoan, gure denborak eskatzen dizkigun erronketara egokitzeko. Ildo horretan, adierazi zuen “erronka izango da inklusioa, aniztasuna, justizia edo iraunkortasuna bezalako balio erakargarriak gardenduko dituzten lan-inguruneak eskaintzea, garapen profesionalerako eta giza eta kristau hazkunderako espazioak eskainiko dituztenak, eta hazten ari den eta etorkizuna izango duen proiektu erakargarri bateko kide izateko motibazioa eta ilusioa sustatzen dakitenak. Eta, esparru horretan, mundu osoko jesuiten unibertsitateek elkarlanean gehiago jakin beharko genuke eta gure indarrak batu proiektu partekatuetarako.”
Lehen inbestidura egun honetatik aurrera, Deustuko Unibertsitateko fakultateek tituludun berrien graduazioak ospatzen dituzte larunbatero.
